Nguồn nước được đảm bảo
Ông Nguyễn Văn Tỉnh – Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi (Bộ NN&PTNT): Để bảo đảm dâng mực nước cho hạ du, các hồ chứa thủy điện Hòa Bình, Tuyên Quang và Thác Bà của EVN đã tăng cường phát điện từ ngày 12h ngày 1/1/2022 (trước thời gian lấy nước hơn 2,5 ngày). Mực nước sông Hồng tại trạm Thủy văn Hà Nội trong ngày 3/1 (trước thời gian yêu cầu 1 ngày) đã đạt trung bình 1,66 m, trong đợt 1 trung bình đạt 1,74 m, cao nhất đạt 2,21 m. Tổng lượng xả của các hồ chứa thủy điện trong đợt 1 là 1 tỷ m3 nước.
Theo đánh giá của Tổng cục Thủy lợi, trong đợt 1, dòng chảy đã bảo đảm yêu cầu đẩy mặn và tạo điều kiện thuận lợi cho các công trình vận hành lấy nước, đặc biệt là các công trình ở khu vực ảnh hưởng triều cường và các trạm bơm dã chiến. Các công trình cố định chưa được đầu tư, sửa chữa nâng cấp hạ thấp mực nước như trạm bơm Trung Hà, Phù Sa (Thành phố Hà Nội); các cống Cẩm Đình, Liên Mạc (Thành phố Hà Nội), Long Tửu (tỉnh Bắc Ninh) không đủ điều kiện vận hành lấy nước (tình trạng này đã thường xuyên diễn ra từ vài năm gần đây, kể cả khi các nhà máy thủy điện vận hành hết công suất phát điện).
Tính đến hết ngày 6/1, diện tích có nước là 82.930 ha, đạt 16,4% diện tích gieo cấy theo kế hoạch. Trong đó những tỉnh có tỷ lệ lấy nước cao là Phú Thọ đạt 53%; Vĩnh Phúc 44%; Nam Định 35%; Ninh Bình 24%.
Đánh giá việc lấy nước đợt 1, ông Nguyễn Văn Tỉnh – Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi cho biết: So với một số năm gần đây, diện tích có nước trung bình thấp hơn từ 5-39% (năm 2021 là 21,1%, năm 2020 là 54%, năm 2019 là 54,4%, năm 2018 là 29,5%).
Sau đợt 1 lấy nước, một số địa phương sẽ tiếp tục đưa nước lên ruộng từ nguồn nước trữ trong hệ thống kênh mương, sông suối nội địa,… dự kiến diện tích có nước sẽ tăng thêm ít nhất khoảng 3-5%, cơ bản đạt theo kế hoạch dự kiến (hết đợt 1 đạt từ 20-25%).
Chủ động phương án để cơ bản hoàn thành lấy nước trong đợt 2
Theo kế hoạch, đợt 2 lấy nước sẽ bắt đầu từ ngày 15/1 đến ngày 22/1 (tổng cộng 8 ngày). Tập đoàn Điện lực Việt Nam sẽ tăng cường vận hành phát điện tối đa công suất các tổ máy trước khoảng 2-3 ngày, dòng chảy được duy trì ở mức cao (mực nước tại Trạm Thủy văn Hà Nội dự kiến đạt trung bình khoảng 1,9 m) nên các công trình thủy lợi sẽ có điều kiện thuận lợi để lấy nước.
Dự kiến, kết thúc đợt 2, cơ bản các địa phương cơ bản hoàn thành kế hoạch lấy nước, trừ một số khu vực thuộc TP Hà Nội (chủ yếu thuộc các huyện Quốc Oai, Phúc Thọ của Thành phố Hà Nội).
Để đảm bảo nguồn nước phục vụ gieo cấy và tiết kiệm lượng nước xả, Tổng cục Thủy lợi đề nghị Sở NN&PTNT các tỉnh, thành phố khu vực Trung du và Đồng bằng Bắc bộ tiếp tục vận hành công trình đưa nước lên ruộng trong thời gian trước đợt 2 nếu điều kiện nguồn nước cho phép. Tổ chức vận động, hướng dẫn người dân thực hiện sớm việc làm đất để giữ nước trên ruộng, tăng cường gia cố bờ vùng, bờ thửa, bảo đảm chống thất thoát nước cho các diện tích đã được cấp đủ nước. Tập trung phương tiện để lấy nước bảo đảm cơ bản hoàn thành kế hoạch sau khi kết thúc đợt 2.
Các địa phương đang có diện tích đủ nước thấp và nhiều diện tích khó cấp nước (Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên) cần rà soát các diện tích gieo cấy khả năng bị thiếu nước, lắp đặt các trạm bơm dã chiến và thực hiện các phương án bổ sung nguồn nước.
Tập đoàn Điện lực Việt Nam chỉ đạo các đơn vị liên quan vận hành tối đa công suất phát điện các nhà máy thủy điện để tăng cường nguồn nước về hạ du, nâng mực nước tại Trạm Thủy văn Hà Nội đạt trung bình khoảng 1,90 m, tạo điều kiện nâng cao hiệu suất lấy nước của các công trình thủy lợi.