Than nội tồn kho, nhưng... vẫn phải nhập?

15:41, 25/09/2017

Câu hỏi này sẽ được giải đáp thông qua cuộc trao đổi giữa PGS.TS Trương Duy Nghĩa - Chủ tịch Hội Khoa học Kỹ thuật Nhiệt Việt Nam với PV Thế giới điện.

Ông Trương Duy Nghĩa

Ông Trương Duy Nghĩa: Hơn một nửa than sản xuất trong nước dành cho sản xuất điện. Hiện nay, hầu hết các nhà máy nhiệt điện than đều sử dụng than nội địa. Chỉ có Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 4 và Duyên Hải 3 vừa hoàn thành xây dựng là được thiết kế dùng than nhập khẩu. Gần một nửa sản lượng than nội địa còn lại dành cho các ngành công nghiệp khác, nhưng các ngành này không sử dụng hết. Đó là chưa kể, giá thành khai thác than của Việt Nam vừa cao hơn, chất lượng than lại không đạt chuẩn, nên khó có thể cạnh tranh với than nhập khẩu.

Điều đáng nói, tổng trữ lượng than Việt Nam có thể khai thác được khoảng 2,2 tỷ tấn, tập trung chủ yếu ở vùng than Quảng Ninh. Hiện nay, trung bình mỗi năm, Việt Nam khai thác khoảng 60 – 65 triệu tấn than và trữ lượng khai thác than hiệu quả gần như đã đến giới hạn. Nếu tiếp tục khai thác than, Việt Nam phải đầu tư mỏ mới với thời gian 4 – 5 năm, suất đầu tư lớn vì phải khai thác ở mức sâu hơn, khó khăn nhiều hơn. Vì vậy, trong tương lai, để có đủ than cho sản xuất điện theo Quy hoạch điện VII, Việt Nam bắt buộc phải nhập khẩu than. 

PV: Ông có thể cho biết về giá bán cũng như chất lượng của than nội địa so với than nhập khẩu?

Ông Trương Duy Nghĩa: Than nội địa là than antraxit, loại than đá già nhất trong tuổi hình thành của than. Khi sử dụng cho sản xuất điện, than antraxit có nhược điểm là khó cháy hết, trong tro còn lẫn từ 15 - 20% cacbon chưa cháy. Đó là chưa kể, trong quá trình khai thác, do việc sàng tuyển kém, nên than của Việt Nam còn lẫn rất nhiều tạp chất. Loại than tốt cấp cho các nhà máy điện hiện nay chủ yếu là than cám 5a1 với giá 1.700.000 đồng/tấn (khoảng 77 USD/tấn). 

Trong khi đó, than nhập khẩu chủ yếu là than bitum và á bitum; là những loại than dễ cháy, thích hợp với việc đốt trong lò hơi nhà máy điện. Về nguyên lý, than càng dễ cháy, sử dụng cho nhà máy điện càng tốt hơn.

Thời gian qua, giá than thế giới ở mức khá thấp. Đã có thời điểm, than của Nam Phi chào bán 25 USD/tấn. Than của Indonesia dự thầu cho Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 3 chưa đến 40 USD/tấn.

PV: Vì sao giá than trên thế giới thời gian qua lại rẻ như vậy, thưa ông?

Ông Trương Duy Nghĩa: Là do nền kinh tế toàn cầu suy thoái, nhu cầu sử dụng than giảm rất nhiều. Bên cạnh đó, sản lượng khai thác than của thế giới rất lớn, nếu không bán được thì ngay cả nơi chứa than cũng khó khăn. Cách tốt nhất là hạ giá bán. Nhưng nếu cầu vượt cung thì giá than thế giới lại tăng. Đó là quy luật thị trường. Trong khi đó, giá bán than trong nước lại gần như ổn định. 

PV: Được biết, do tăng trưởng sản lượng điện thấp hơn dự kiến, hệ thống huy động cao các nhà máy thủy điện, nên hiện EVN đang đề xuất với Chính phủ không mua 2 triệu tấn than nội địa trong năm nay. Quan điểm của ông như thế nào về vấn đề này?

Ông Trương Duy Nghĩa: Các nhà máy nhiệt điện hiện nay được thiết kế đốt than nội địa, không thể chuyển sang sử dụng than nhập khẩu và ngược lại. Có chăng chỉ là một tỷ lệ nhỏ than nhập khẩu (khoảng 15 - 20%) trộn với than nội địa để cải thiện việc đốt than, song việc này chưa thực hiện.

Sản lượng than cần cho mỗi nhà máy điện cũng được phân bổ theo sản lượng điện sản xuất hàng năm của mỗi nhà máy. Trong quá trình điều hành sản xuất điện, EVN phải huy động hợp lý các nhà máy tùy theo nhu cầu sử dụng điện và nguồn tài nguyên (nước, than, khí, dầu…) để đảm bảo tối ưu về kỹ thuật và kinh tế.
Nhưng tất nhiên, nếu EVN không mua 2 triệu tấn than nội địa trong năm nay sẽ càng làm tăng lượng tồn kho, ảnh hưởng đến tình hình tài chính của Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV).

EVN và TKV là hai doanh nghiệp nhà nước, không chỉ phải đảm bảo đủ sản lượng điện/than cho nhu cầu của nền kinh tế; mà hoạt động sản xuất - kinh doanh của 2 Tập đoàn này phải có lãi. Đây là vấn đề thuộc điều hành kinh tế vĩ mô, nhưng vẫn phải đảm bảo hài hòa lợi ích của các doanh nghiệp.

PV: Ông có đề xuất giải pháp nào đảm bảo sự hài hòa lợi ích của 2 Tập đoàn này?

Ông Trương Duy Nghĩa: EVN cần phải tính toán kỹ việc cân đối sử dụng than cho sản xuất điện, cũng như việc huy động các nhà máy nhiệt điện than.
Ngược lại, về phía Tập đoàn Than – Khoáng sản Việt Nam, cũng cần phải linh hoạt trong khai thác hợp lý sản lượng than, đồng thời, việc mua bán than cũng phải tuân theo nguyên tắc của cơ chế thị trường. Nếu than tồn kho nhiều, không bán được, cần phải có các giải pháp kịp thời, hiệu quả, kể cả việc giảm giá bán than như các nước xuất khẩu than trên thế giới đã làm. Bên cạnh đó, ngành Than cũng cần quan tâm đến chất lượng sàng tuyển than, sao cho than nội địa có thể cạnh tranh được với than nhập khẩu.

PV: Xin cảm ơn ông! 


Theo TCĐL chuyên đề Thế giới điện

Share

Bộ trưởng Bộ Công Thương chủ trì họp về cung ứng điện 6 tháng cuối năm 2025, xây dựng kế hoạch cung ứng điện năm 2026

Bộ trưởng Bộ Công Thương chủ trì họp về cung ứng điện 6 tháng cuối năm 2025, xây dựng kế hoạch cung ứng điện năm 2026

Sáng 24/6, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã chủ trì họp về kế hoạch cung ứng điện 6 tháng cuối năm 2025 và xây dựng kế hoạch cung ứng điện năm 2026, thúc đẩy tiến độ các dự án nguồn, lưới điện trọng điểm.


Phó Tổng giám đốc EVN Nguyễn Tài Anh làm việc với Emerson Automation Solutions

Phó Tổng giám đốc EVN Nguyễn Tài Anh làm việc với Emerson Automation Solutions

Ngày 23/6, tại Hà Nội, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) Nguyễn Tài Anh có buổi tiếp và làm việc với đoàn công tác của Emerson Automation Solutions – đơn vị trực thuộc Tập đoàn Emerson (Hoa Kỳ) tới trao đổi về các định hướng hợp tác và giải pháp công nghệ trong lĩnh vực năng lượng.


2 máy biến áp siêu trọng dự án Nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng đã 'tập kết' tại công trường

2 máy biến áp siêu trọng dự án Nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng đã 'tập kết' tại công trường

Đến sáng 24/6, cả hai máy biến áp siêu trọng với khối lượng trên 200 tấn mỗi máy, đã được vận chuyển thành công đến công trường dự án Nhà máy Thủy điện Hòa Bình mở rộng (tỉnh Hòa Bình) để triển khai lắp đặt. Đây là một cột mốc quan trọng tiếp theo trong giai đoạn dự án tăng tốc để “về đích”.


EVN quyết tâm làm tốt công tác di dời các công trình điện, góp phần đảm bảo tiến độ các công trình giao thông trọng điểm quốc gia

EVN quyết tâm làm tốt công tác di dời các công trình điện, góp phần đảm bảo tiến độ các công trình giao thông trọng điểm quốc gia

Ban chỉ đạo cung cấp điện nguồn và di dời công trình điện phục vụ đầu tư xây dựng các dự án giao thông trọng điểm và quan trọng quốc gia của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã họp phiên 1, theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến vào ngày 24/6. Ông Nguyễn Anh Tuấn - Tổng giám đốc EVN, Trưởng ban chỉ đạo, nhấn mạnh Tập đoàn sẽ nỗ lực cao nhất, quyết tâm làm tốt công tác di dời các công trình điện, đảm bảo mặt bằng thi công, góp phần đảm bảo tiến độ hoàn thành các công trình.


EVNCPC chủ động đảm bảo cung ứng điện mùa nắng nóng 2025

EVNCPC chủ động đảm bảo cung ứng điện mùa nắng nóng 2025

Trước tình hình thời tiết nắng nóng kéo dài và phụ tải điện tăng cao, Tổng công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC) đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm bảo đảm cung ứng điện an toàn, liên tục, ổn định phục vụ sản xuất, sinh hoạt của nhân dân và các hoạt động kinh tế - xã hội tại khu vực miền Trung - Tây Nguyên.