Trên lưu vực sông Vu Gia (tỉnh Quảng Nam) có nhiều nhà máy thủy điện với 11 đơn vị quản lý, vận hành. Trong đó, có các hồ thủy điện lớn như A Vương, Sông Bung 2, Sông Bung 4, Đắk Mi 4. Các hồ thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia - Thu Bồn vận hành theo quy trình liên hồ chứa được ban hành kèm theo Quyết định số 1865/QĐ-TTg ngày 23/12/2019 của Thủ tướng Chính phủ và các quy trình đơn hồ do cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Dự báo của Đài Khí tượng thủy văn Trung Trung Bộ, năm nay, bão và áp thấp nhiệt đới sẽ diễn biến phức tạp với số lượng khoảng 10-12 cơn bão, áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông; trong đó có 1-2 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến lưu vực sông Vu Gia. Bên cạnh đó, có khoảng 5-8 đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến các hồ thủy điện trên lưu vực này, kết hợp với các hình thế thời tiết gây mưa lớn trên diện rộng tại các hồ. Tổng lượng mưa trong mùa lũ năm 2022 tại các hồ cao hơn mức trung bình nhiều năm, riêng tháng 10 - 11 sẽ cao hơn 20-40%. Lũ trên lưu vực các hồ thủy điện có khả năng xuất hiện từ giữa tháng 9 và kết thúc vào đầu tháng 12/2022, đỉnh lũ lớn nhất tập trung vào tháng 10 và 11.

Tại hội nghị về công tác phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn các hồ thủy điện trên lưu vực sông Vu Gia, do Công ty CP Thủy điện A Vương đăng cai tổ chức vào ngày 15/7, các nhà máy kiến nghị cơ quan chuyên môn tăng cường chất lượng, độ chính xác của các bản tin dự báo đợt mưa lớn, mức ngập lụt hạ du của lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn để làm căn cứ quyết định vận hành giảm lũ cho hạ du. Đề nghị các sở, ban, ngành tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà nẵng phối hợp tính toán, đánh giá tổng hợp nhu cầu nước ở hạ du để các nhà máy có các giải pháp lâu dài – phù hợp với xu thế chạy phủ đỉnh phụ tải của thủy điện.

Bên cạnh đó, rất cần các địa phương tăng cường lắp đặt thêm nhiều trạm BTS ở các khu vực rừng núi, biên giới để vừa đảm bảo phủ sóng điện thoại cho khu vực vùng sâu vùng xa, vừa hỗ trợ kết nối 3G-4G cho các hệ thống phục vụ quyết định vận hành hồ chứa. Các địa phương cũng cần tăng cường biện pháp quán triệt người dân đảm bảo an toàn khi đi lại trên sông suối, lưu vực hồ chứa vào mùa mưa bão.

Ông Trương Xuân Tý - Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh Quảng Nam đề nghị các đơn vị quản lý, vận hành hồ thủy điện tiếp tục tăng cường phối hợp trong công tác vận hành hồ, để ứng phó với những tình huống phức tạp của mưa lũ, bảo đảm tốt nhất cho hạ du của tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng. Trước những dự báo diễn biến phức tạp trong mùa lũ tới, các đơn vị phải thực hiện tốt công tác chuẩn bị ứng phó, đặc biệt là chuẩn bị thật kỹ công tác phòng ngừa rủi ro thiên tai. Trước ngày 15/8/2022, các chủ hồ phải hoàn thành thực hiện các công việc như: kiểm tra hồ chứa trước mùa lũ, duy tu và bảo dưỡng các hệ thống, vận hành thử các cửa van khoang tràn, công tác xây dựng phương án khẩn cấp... Đồng thời, rà soát quy chế phối hợp với các địa phương để điều chỉnh, bổ sung; kiểm tra hệ thống cảnh báo xả lũ ở hạ du; kiểm tra kết nối trực tuyến với Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Quảng Nam.

Theo ông Ngô Xuân Thế, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Thủy điện A Vương, mùa lũ năm 2021, trên lưu vực sông Vu Gia đã xảy ra 9 đợt mưa lũ. Các hồ thủy điện trên lưu vực đã tuân thủ các quy trình vận hành liên hồ, đơn hồ, đảm bảo an toàn cho công trình và vùng hạ du. Tính riêng Thủy điện A Vương đã cắt, giảm 228 triệu m³ nước đổ về hạ du, chiếm 26% tổng trữ lượng lũ về hồ A Vương; Thủy điện Đăk Mi 4 cắt, giảm 730 triệu m³ nước, chiếm 40% của hồ Đăk Mi; Thủy điện Sông Bung 4 cắt, giảm 198 triệu m³ nước, chiếm 13% của hồ Sông Bung 4...

Huyền Thương