"Không có việc gì khó"

Chia sẻ về những sáng kiến, anh Loãn tâm đắc nhất với… một chiếc gioăng chì graphite (than chì mềm) nặng vỏn vẹn 80 gram. Một chi tiết nhỏ, nhẹ, nhưng giữ vai trò tối quan trọng trong việc đảm bảo độ kín, giữ nhiệt và duy trì áp suất cho tổ máy vận hành an toàn. Việc chế tạo thành công linh kiện này đã mang về cho anh sáng kiến được công nhận cấp EVN năm 2023, với tên gọi: “Gia công chế tạo khuôn đúc gioăng chì graphite van an toàn PCV (Positive Crankcase Ventilation Valve - van thông khí các-te) Duyên Hải 1”.

Theo anh Loãn, ý tưởng thực hiện sáng kiến xuất phát từ giai đoạn năm 2022, thời điểm ngay sau dịch COVID-19. Khi đó, việc mua sắm vật tư từ các hãng sản xuất gặp nhiều khó khăn do đứt gãy chuỗi cung ứng, thị trường khan hiếm hàng. Đối với các nhà máy nhiệt điện, định kỳ mỗi năm phải tiến hành tiểu tu, 5 năm thì đại tu. Mỗi đợt bảo dưỡng như vậy đều phải dừng tổ máy, tháo thiết bị, trong đó có các gioăng chì - những chi tiết không thể tái sử dụng mà buộc phải thay mới.

“Thời hạn triển khai tiểu tu, đại tu chỉ có tối đa 20 ngày chờ. Trong khi đó, nếu đặt hàng từ nước ngoài thì phải mất ít nhất cả tháng”, anh Loãn nhớ lại. Áp lực tiến độ cận kề, trong khi vật tư chưa thể về kịp, buộc những người thợ phải tìm lời giải ngay tại nhà máy.

Vốn có tay nghề gia công cơ khí “lão luyện”, anh Loãn nghĩ đến phương án tự chế tạo gioăng thay thế, với yêu cầu cao nhất là có thể đảm đương nhiệm vụ tương tự gioăng nhập ngoại. Nghĩ là làm, anh bắt đầu đi tìm những chi tiết cơ khí bỏ đi - thứ mà anh gọi vui là “đồ đồng nát” - để tận dụng phần vật liệu còn tốt từ các gioăng cũ đã tháo ra, phục vụ cho việc gia công phôi ép gioăng.

“Khó nhất là phải tính được độ co rút của vật liệu khi đúc. May mắn là tôi được đào tạo chuyên môn cơ khí khuôn mẫu, cộng thêm kinh nghiệm chế tạo khuôn trước đây, nên đã tính đúng biên độ cho phép”, anh Loãn chia sẻ. Chỉ sau một lần chế thử, chiếc khuôn đúc hoàn thiện, cho ra sản phẩm gioăng graphite đáp ứng đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật về độ kín, khả năng chịu nhiệt và làm việc trong điều kiện áp suất cao.

Sản phẩm gioăng chì graphite tự gia công, phục vụ sửa chữa, bảo dưỡng thiết bị tại NMNĐ Duyên Hải. Ảnh: NVCC

Sáng kiến không chỉ giúp công ty chủ động nguồn cung vật tư, giảm phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu, mà còn gần như không phát sinh chi phí mua mới do tận dụng tối đa vật liệu cũ. Quan trọng hơn, thời gian dừng máy do chờ linh kiện được rút ngắn đáng kể. Từ nền tảng đó, đề tài khoa học công nghệ cấp Tổng công ty phát triển từ sáng kiến này đã được phê duyệt và đang trong quá trình triển khai.

Năm 2025, anh Vũ Văn Loãn tiếp tục có sáng kiến “Gia công bộ bạc lót bơm hấp thụ FGD Nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 3”, được công nhận cấp Công ty vào tháng 9/2025, với giá trị làm lợi hơn 380 triệu đồng mỗi bơm. Sáng kiến xuất phát từ thực tế sau thời gian dài vận hành, các bơm FGD bắt đầu xuất hiện tình trạng mài mòn ở một số chi tiết như bạc lót và gối đỡ trục.

Theo phương án thông thường, toàn bộ cụm chi tiết này sẽ phải thay mới. Tuy nhiên, qua quá trình kiểm tra, anh Loãn nhận thấy mức độ mài mòn chưa đến mức phải loại bỏ hoàn toàn. Từ đó, anh đối chiếu thiết kế gốc của nhà chế tạo, tiến hành đo kiểm lại các thông số kỹ thuật cần thiết để xây dựng phương án tái chế phù hợp.

Trên cơ sở đó, anh thực hiện gia công phục hồi gối đỡ trục theo đúng thông số đã xác định, đồng thời chế tạo mới bạc lót từ phôi thép sẵn có trong nước. Giải pháp này giúp các vật liệu tiếp tục được tái sử dụng, tiết kiệm đáng kể chi phí và thời gian so với việc thay mới toàn bộ, đồng thời nhanh chóng đưa thiết bị trở lại vận hành.

Với những thành tích của mình, kỹ sư Vũ Văn Loãn vinh dự được trao Giấy khen của EVN tại Đại hội Thi đua yêu nước EVN lần thứ V (giai đoạn 2025 - 2030). Ảnh: Ngọc Tuấn

1 sáng kiến cấp Tập đoàn Điện lực Việt Nam, 5 sáng kiến cấp Tổng công ty Phát điện 1, 6 sáng kiến cấp Công ty Nhiệt điện Duyên Hải - đó là một vài con số nổi bật về tinh thần thi đua lao động sáng tạo trong giai đoạn 2020 - 2025 của kỹ sư Vũ Văn Loãn.

Với anh Loãn, mỗi sáng kiến đều bắt đầu từ những trăn trở rất cụ thể trong công việc hằng ngày. “Nếu gặp cái khó lớn, hãy tìm cách làm cho nó bớt khó. Khi đã bớt rồi, lại tiếp tục tìm cách hạ độ khó xuống nữa. Cứ như vậy, cái khó ban đầu sẽ trở thành cái dễ”, anh chia sẻ. Theo anh, trong nhiều trường hợp, chỉ cần một giải pháp đúng trọng tâm, dù đơn giản, cũng đủ để tháo gỡ một vấn đề lớn và mang lại giá trị thiết thực. 

Giảng viên nội bộ trong phân xưởng cơ nhiệt

Hành trình gắn bó với ngành Điện của anh Vũ Văn Loãn bắt đầu từ năm 2009, tại các công ty Nhiệt điện Phú Mỹ và Vĩnh Tân 2, trước khi anh chuyển công tác về Công ty Nhiệt điện Duyên Hải vào năm 2016. Thời điểm đó, Nhà máy Duyên Hải 1 mới đi vào vận hành chưa đầy một năm. Mang theo những kinh nghiệm tích lũy sau 7 năm làm việc tại các nhà máy nhiệt điện, anh Loãn cùng đồng đội bước vào giai đoạn “đặt nền móng” cho công tác sửa chữa, bảo dưỡng tại Duyên Hải 1. Với vai trò người thợ chính, anh được giao thực hiện nhiều hạng mục cơ khí trọng yếu, đồng thời trực tiếp hướng dẫn, đào tạo đội ngũ kỹ sư trẻ trong phân xưởng.

Những ngày tăng ca liên tục đến nửa đêm không chỉ là thử thách về sức bền, mà còn là quãng thời gian giúp anh “vỡ” ra nhiều kiến thức, kinh nghiệm mới. “Tuy thiếu thốn, nhưng làm nhiều thì nắm được nhiều thứ, và từ đó nảy ra các ý tưởng để khắc phục khuyết điểm”, anh nhớ lại.

Qua từng năm, đội ngũ kỹ sư, công nhân trong phân xưởng ngày càng trưởng thành. Đến giai đoạn 2020 - 2025, khi tiếp nhận thêm các nhà máy Nhiệt điện Duyên Hải 3 và Duyên Hải 3 mở rộng, lớp kỹ sư trẻ ngày trước anh từng đào tạo đã đủ cứng cáp để tiếp tục hướng dẫn thế hệ kế cận.

Hiện nay, bên cạnh công việc chuyên môn, Tổ trưởng Vũ Văn Loãn còn là giảng viên nội bộ, trực tiếp tham gia đào tạo đội ngũ kỹ sư, công nhân vận hành tổ máy tại Phân xưởng Sửa chữa Cơ nhiệt. Anh chủ động đăng ký mỗi năm ít nhất một khóa đào tạo nội bộ, tập trung vào những mảng kiến thức mà đơn vị còn thiếu, đồng thời hệ thống hóa các kiến thức nền tảng nhất của nghề cơ khí, lồng ghép đào tạo ngay trong công việc hằng ngày theo phương châm “học đi đôi với hành”.

Chia sẻ về “mối lương duyên” với nghề dạy học, anh Loãn cười nói: gia đình anh có truyền thống làm giáo viên, từ ông nội đến các cô, dì và chị gái. Anh là người duy nhất “rẽ hướng” sang lĩnh vực kỹ thuật. “Vậy mà cuối cùng, tôi vẫn có thể tự hào nói rằng mình cũng là giảng viên nội bộ, cũng soạn giáo án, đứng lớp và có học trò là chính các đồng nghiệp trẻ của mình”, anh dí dỏm.

Một số thành tích của anh Vũ Văn Loãn trong giai đoạn 2020 - 2025. Ảnh: Nguyễn My

Những sáng kiến cùng sự tận tâm cống hiến đến từ đội ngũ kỹ sư, công nhân như anh Vũ Văn Loãn đã và đang góp phần giữ cho các tổ máy nhiệt điện vận hành an toàn, hiệu quả, góp phần bảo đảm cho các tổ máy luôn sẵn sàng vận hành ổn định, liên tục, đưa dòng điện ngày càng vươn xa.

Nguyệt Hà