Theo dự báo mới nhất của S&P Global Market Intelligence – 451 Research, các trung tâm dữ liệu AI tại châu Âu đang bước vào giai đoạn tăng trưởng nóng, kéo theo nhu cầu điện dự kiến tăng gần như gấp đôi trong 6 năm tới.

Số liệu thống kê nhu cầu điện tại 27 quốc gia thành viên EU, các nước thuộc khối EFTA và Vương quốc Anh giai đoạn 2019 - 2030

Cuối năm 2024, điện năng cung cấp cho các trung tâm dữ liệu quy mô lớn, trung tâm doanh nghiệp, trung tâm cho thuê và cả cơ sở khai thác tiền điện tử tại châu Âu đạt 18,7GW. Con số này được dự báo sẽ lên tới 21,3GW vào cuối năm nay và có thể chạm mốc 36GW vào năm 2030. Phạm vi nghiên cứu bao gồm 27 quốc gia thành viên EU cùng Iceland, Liechtenstein, Na Uy, Thụy Sĩ và Vương quốc Anh.

Đà tăng trưởng này gắn liền với gói đầu tư 200 tỷ EUR (tương đương 231 tỷ USD) mà Liên minh châu Âu đang triển khai để xây dựng mới hàng loạt trung tâm dữ liệu và siêu máy tính phục vụ trí tuệ nhân tạo (AI). Thông qua Kế hoạch hành động "Lục địa AI" (AI Continent), Ủy ban châu Âu đặt mục tiêu đưa EU trở thành một trong những trung tâm AI hàng đầu thế giới, với chiến lược xây dựng các “siêu nhà máy AI” và tăng gấp ba tổng công suất trung tâm dữ liệu trong 5–7 năm tới. Đây được xem là bước chuyển mình đáng chú ý của một khu vực vốn thận trọng và thường xuyên áp dụng các quy định quản lý chặt chẽ với các tập đoàn công nghệ.

Bài toán đấu nối lưới điện

Để triển khai các dự án trung tâm dữ liệu mới, thách thức lớn nhất hiện nay là khả năng đấu nối vào lưới điện – vốn đang chịu áp lực do nhu cầu điện từ các ngành công nghiệp ngày càng tăng mạnh trong quá trình chuyển đổi sang sử dụng điện thay cho nhiên liệu hóa thạch.

Dự báo năm 2025, Đức sẽ là quốc gia có phụ tải trung tâm dữ liệu lớn nhất châu Âu, đạt 4,26GW; tiếp theo là Anh với 3,69GW và Pháp với 1,72GW. Ở cả ba thị trường, các trung tâm dữ liệu thuê ngoài chiếm tỷ trọng áp đảo trong tổng nhu cầu.

Tập đoàn điện lực E.ON cho biết đang triển khai kế hoạch bổ sung 6GW công suất trung tâm dữ liệu tại Đức từ nay đến năm 2030, phần lớn tập trung quanh khu vực Frankfurt. Tuy nhiên, Frankfurt cũng như các “điểm nóng” khác như Dublin hay Amsterdam đều đang tiệm cận giới hạn hạ tầng, khiến dư địa mở rộng gần như không còn. Theo phân tích của tổ chức nghiên cứu Ember, các khoản đầu tư cho AI nhiều khả năng sẽ dịch chuyển sang những thị trường có điều kiện đấu nối điện dễ dàng hơn.

Áp lực từ yêu cầu phát triển bền vững

Xu hướng vận hành trung tâm dữ liệu bằng 100% năng lượng tái tạo đã trở thành cam kết phổ biến trong ngành công nghệ, song yếu tố bền vững không chỉ dừng ở nguồn điện.

“Một trung tâm dữ liệu AI thông thường có thể tiêu thụ lượng điện tương đương 100.000 hộ gia đình. Với những trung tâm lớn nhất trong tương lai, mức tiêu thụ có thể gấp 20 lần con số này,” Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres cảnh báo. Ông kêu gọi các tập đoàn công nghệ đảm bảo toàn bộ trung tâm dữ liệu sử dụng điện tái tạo 100% trước năm 2030, đồng thời chú trọng tiết kiệm nước trong hệ thống làm mát.

Ông Guterres cũng dự báo, nếu không có giải pháp kịp thời, đến năm 2030, tổng lượng điện tiêu thụ của các trung tâm dữ liệu trên toàn cầu có thể ngang bằng mức tiêu thụ điện hiện nay của Nhật Bản. “Đây là xu hướng không bền vững – trừ khi chúng ta hành động ngay. Và ngành công nghệ phải đi đầu trong nỗ lực này.”

Nguyệt Hà (Theo S&P Global)